ارزیابی کیفیت گندم‌های نان ایران بر اساس زیرواحدهای گلوتنین سنگین

تنوع زیرواحدهای گلوتنین سنگین (HMW-GS ) در مکان‌های ژنی Glu-1 در 86 لاین و رقم از گندم‌های نان موجود در برنامه‌های بهنژادی گندم کشور با استفاده از روش SDS-PAGE بررسی گردید. مجموعاً 14 نوع آلل و 31 ترکیب آللی در گندم‌های نان مورد مطالعه تشخیص داده شد. جفت زیرواحد 2***+12` در ژنوم D که به عنوان زیرواحدهای نادر در توده‌های بومی پاکستان قبلاً گزارش شده است، در ارقام بولانی، سرخ تخم، و کویر که حاصل تلاقی سرخ تخم می‌باشد، و از توده‌های بومی سیستان و بلوچستان هستند، مشاهده گردید. میانگین کلی امتیاز کیفیت گندم‌های نان بر اساس زیرواحدهای گلوتنین سنگین برابر 6/7 از 10 شد که کیفیت نسبتا خوبی را نشان داد. در این بررسی گندم‌های نان اینیا، مارون، سایسون، زاگرس، پاستور، تجن، N-75-15،N-75-11،C-79-16، C-79-18 با امتیاز کیفیت برابر ده به عنوان بهترین کیفیت و الموت، شهریار، هامون، C-73-20، C-78-2, C-75-5، C-78-18 با امتیاز چهــار تا پنــج به عنوان پائین‌ترین کیفیت بر اساس زیرواحدهای گلوتنین سنگین تعیین گردیدند. با توجه به نقش مهم زیرواحدهای گلوتنین سنگین به عنوان نشانگر ژنتیکی کیفیت آرد و پخت نان، نتایج تحقیق حاضر یک برآورد ژنتیکی از کیفیت گندم‌های نان در ایران در مقایسه با ارقام خارجی به دست داده است.